Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης και Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας για την αντιμετώπιση του κινδύνου των πυρκαγιών από τα αρμόδια Υπουργεία, το φετινό καλοκαίρι.
Από το ξεκίνημα της χρονιάς και μέσα στην άνοιξη, σημειώθηκε στη χώρα μας μία εντυπωσιακή αύξηση των καταγεγραμμένων δασικών πυρκαγιών, της τάξης του 750% (στοιχεία μέχρι μέσα Απριλίου του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές EFFIS). Χαρακτηριστικό των συνθηκών της φετινής άνοιξης ήταν ότι, σύμφωνα με την Πυροσβεστική Υπηρεσία, μέσα σε μία μόνο εβδομάδα του Απριλίου ξέσπασαν περισσότερες από 400 πυρκαγιές σε αγροτοδασικές εκτάσεις της χώρας. Έχει παρατηρηθεί δηλαδή ήδη μία μεγάλη έξαρση, που σημειώθηκε εξαιρετικά νωρίς και δημιουργεί έντονο προβληματισμό για την αντιπυρική περίοδο που έρχεται.
Παράλληλα όμως προκαλεί ανησυχία και το γεγονός ότι, ως νέο νομοθετικό εργαλείο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, είδαμε να συμπεριλαμβάνεται στον πρόσφατο Νόμο 4926 (άρθρο 129), η πρόβλεψη για τη δυνατότητα πλήρους απαγόρευσης κυκλοφορίας σε δάση, πάρκα, άλση, καθώς και σε όλες τις περιοχές Natura, ήδη από το επίπεδο 3 (της πενταβάθμιας κλίμακας) του σχετικού δείκτη επικινδυνότητας. Αξίζει να σημειωθεί ότι για πολλές περιοχές της χώρας, το επίπεδο επικινδυνότητας 3 καταγράφεται κατά το μεγαλύτερο διάστημα της αντιπυρικής περιόδου και, ως εκ τούτου, θα εξαιρέσει σημαντικό μέρος της επικράτειας από τη δυνατότητα άσκησης δραστηριοτήτων αναψυχής για μεγάλες ομάδες πολιτών, όπως ορειβάτες, πεζοπόροι, τουρίστες κ.λπ., κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ως περιβαλλοντικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, δηλώνουμε την αντίθεσή μας σε τέτοια μέτρα, «τύπου Σαγκάης», που λαμβάνονται με το πρόσχημα της πυρασφάλειας. Πιστεύουμε ότι η πρόσβαση στη φύση είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα των πολιτών και διασφαλίζει τα κοινωνικά κεκτημένα στην προστασία του περιβάλλοντος. Τέτοιες απαγορεύσεις μεταβάλλουν ένα μέτρο έκτακτης ανάγκης (που θα όφειλε να είναι ειδικό και στοχευμένο όπως ισχύει σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες), σε καθημερινή πρακτική που θα εφαρμόζεται οριζόντια και χωρίς την απαραίτητη τεκμηρίωση, με αμφίβολη εν τέλει αποτελεσματικότητα.
Θέλουμε να επισημάνουμε όμως ότι τέτοια μέτρα ενέχουν και έναν επιπλέον κίνδυνο: Να στρέψουν τον κόσμο της υπαίθρου ενάντια στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000: ο αποκλεισμός δραστηριοτήτων, αλλά ακόμα και της ίδιας της πρόσβασης, από τις προστατευόμενες περιοχές ενδέχεται να εκληφθεί ως προϋπόθεση που προκύπτει από το καθεστώς προστασίας τους, κάτι που είναι απόλυτα αναληθές. Θα θέλαμε επίσης να τονίσουμε το επί της ουσίας ανεφάρμοστο των μέτρων αυτών κατά τη θερινή περίοδο για τόσο μεγάλα διαστήματα, καθώς θα προκύψουν προβλήματα ενημέρωσης των τουριστών κλπ.
Εν όψει λοιπόν της αρχής του καλοκαιριού και καθώς είναι ακόμα νωπές οι μνήμες από τις περσινές καταστροφικές πυρκαγιές, κατά τις οποίες κάηκαν περισσότερα από 1.300.000 στρέμματα, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις που συνυπογράφουμε το κείμενο αυτό καλούμε την Κυβέρνηση:
- Να προστατέψει αποτελεσματικά τα δασικά οικοσυστήματα και τον δασικό πλούτο της χώρας.
- Να λάβει ουσιαστικά μέτρα, τόσο στον τομέα της καταστολής όσο και στον τομέα της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, εξισορροπώντας τις σχετικές χρηματοδοτήσεις και υποστηρίζοντας ισοβαρώς την πρόληψη και την καταστολή.
- Να σχεδιάσει μια ολοκληρωμένη πολιτική προστασίας και διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων, μαζί με τους πολίτες και όχι εξαιρώντας τους!
