Όχι μόνο αριθμοί: η 8η Διεθνής Απογραφή Πελαργών
Ψηλός, κομψός, με μακριές πλατιές φτερούγες και φωτεινό κόκκινο ράμφος, ο Λευκός Πελαργός αποπνέει γαλήνη και στωικότητα, ενώ θεωρείται ένα από τα πιο ωφέλιμα είδη πουλιών αφού τρέφεται με έντομα, σαύρες, ποντίκια και φίδια. Αποτελώντας ένα από τα πιο αγαπημένα είδη πουλιών σε πολλές χώρες, είναι ένας δεινός μετανάστης μεγάλων αποστάσεων που μπορεί να διανύσει χιλιάδες χιλιόμετρα για να φτάσει στον τόπο όπου θα φωλιάσει, πάντα δίπλα στον άνθρωπο.
Προκειμένου να υπάρχει σαφής εικόνα και να υποστηριχθούν τυχόν απαραίτητες δράσεις για τη διατήρηση του εμβληματικού αυτού είδους, διεξάγεται κατά τις τελευταίες δεκαετίες η Διεθνής Απογραφή των Λευκών Πελαργών από τη BirdLife International και τους εταίρους της, με την γερμανική NABU να συντονίζει τη δράση. Η 5η Διεθνής Απογραφή των πελαργών το 1994-95 έδωσε ιδιαίτερα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, με το είδος να σημειώνει αύξηση σε άτομα και φωλιές μετά από δεκαετίες μείωσης. Αυτή η τάση συνεχίστηκε στην 6η και 7η απογραφή, το 2004 και 2014 αντίστοιχα. Παρόλα αυτά, οι πληθυσμοί σε αρκετές χώρες της Ευρώπης εμφανίζονται στάσιμοι ή και ελαφρώς μειούμενοι, καθιστώντας απαραίτητη τη συλλογή δεδομένων γι’ αυτό το τόσο διάσημο και αγαπητό είδος, και την προστασία του με τον σεβασμό που αρμόζει στη σχέση μας μαζί του εδώ και τόσα χρόνια.
Φέτος, ήρθε και πάλι η ώρα: το 2024 θα είναι η χρονιά των Λευκών Πελαργών!
Καταγράφοντας τα αναπαραγόμενα ζευγάρια Λευκών Πελαργών, οι εταίροι της BirdLife International σε 53 χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής, θα μπορέσουν να εκτιμήσουν τον παγκόσμιο πληθυσμό πελαργών και να συλλέξουν σημαντικά στοιχεία για την πορεία του. Αυτό θα μας βοηθήσει στη συνέχεια να αναγνωρίσουμε τις περιοχές όπου ο Λευκός Πελαργός έχει ανάγκη προστασίας, καθώς και αυτών που συγκεντρώνουν τους μεγαλύτερους πληθυσμούς του.
Μία δεκαετία μετά την τελευταία απογραφή Λευκών Πελαργών στη χώρα μας, η Ελλάδα, και η ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ, ως εταίρος της BirdLife, δεν θα μπορούσε να λείπει από τη νέα αυτή διεθνή απογραφή, συμβάλλοντας στην προσπάθεια προστασίας του αγαπημένου Λελεκιού της ελληνικής υπαίθρου, μαζί με άλλες 53 χώρες, και σε συνεργασία με τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ).
Αυτόν τον Ιούνιο...
Πώς γίνεται η διεθνής απογραφή Λευκών Πελαργών;
Στις περισσότερες χώρες, έμπειροι ερευνητές καταμετρούν τα ζευγάρια που φωλιάζουν, με την υποστήριξη εθελοντών. Στην απογραφή συμβάλλουν επίσης οι πολίτες, μέσω της καταχώρησης των παρατηρήσεών τους σε ειδικές φόρμες. Σε μεγάλες χώρες με υψηλή πυκνότητα πληθυσμού πελαργών, ερευνώνται αντιπροσωπευτικές δειγματοληπτικές περιοχές και γίνεται εκτίμηση του συνολικού πληθυσμού.
Η καταγραφή πραγματοποιείται σύμφωνα με καθορισμένα επιστημονικά κριτήρια. Κατά την καταμέτρηση, γίνεται διάκριση μεταξύ:
- Αριθμού ζευγαριών που φωλιάζουν
- Αριθμού ζευγαριών που φωλιάζουν με νεοσσούς
- Αριθμού ζευγαριών που φωλιάζουν χωρίς νεοσσούς
- Αριθµού ζευγαριών που φωλιάζουν µε άγνωστη κατάσταση των απογόνων
- Συνολικού αριθμού νεοσσών
Οι Λευκοί Πελαργοί σε παγκόσμια κλίμακα
Ο κόσμος είναι γεμάτος από θρύλους και μύθους γύρω από τον Λευκό Πελαργό: για παράδειγμα, λέγεται ότι φέρνει τα μωρά στους ελπιδοφόρους γονείς. Αν και αυτό, φυσικά, δεν αληθεύει, οι πραγματικοί απόγονοι των Λευκών Πελαργών βρίσκονται σε 54 χώρες της Ευρώπης, της Βόρειας Αφρικής και της Ασίας. Οι τοπικοί εταίροι της BirdLife, άλλες Περιβαλλοντικές Οργανώσεις και φορείς, επιστημονικά ινστιτούτα και άλλοι ειδικοί καταμετρούν τα αναπαραγόμενα ζευγάρια και καταχωρούν τα δεδομένα τους στην κεντρική βάση δεδομένων της NABU.
Αυτό καθιστά την απογραφή των Λευκών Πελαργών ένα από τα παλαιότερα θεσμοθετημένα προγράμματα παρακολούθησης, που προσφέρει μια συγκριτικά ακριβή επισκόπηση των περιφερειακών και παγκόσμιων πληθυσμιακών μεγεθών και τάσεων γι’ αυτό το εμβληματικό είδος πουλιού.
Τα πράγματα πάνε καλύτερα για τον Λευκό Πελαργό!
Σχεδόν για κανένα άλλο είδος πουλιού δεν υπάρχουν τόσα διαθέσιμα δεδομένα σε σύγκριση με αυτά για τον Λευκό Πελαργό. Η διεθνής απογραφή συμβάλλει σημαντικά σε αυτό, ως ένα από τα παλαιότερα προγράμματα τακτικής παρακολούθησης ενός είδους.
Έχοντας υποστεί μεγάλη μείωση του πληθυσμού του και ένα ιστορικό χαμηλό κατά τη δεκαετία του 1980, η τάση έχει πλέον αντιστραφεί: οι πληθυσμοί των Λευκών Πελαργών έχουν αυξηθεί κατά 40% από την απογραφή του 1994-95.
Ένας λόγος για την ανάκαμψή αυτή είναι η αλλαγή της μεταναστευτικής συμπεριφοράς των πουλιών στον δυτικό μεταναστευτικό διάδρομο. Η βελτίωση των κλιματικών συνθηκών στους τόπους διαχείμασης είχε ως αποτέλεσμα χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Επιπλέον, στις περιοχές αναπαραγωγής υπάρχουν περισσότερα κατάλληλα (και προστατευόμενα) ενδιαιτήματα για το είδος από ό,τι στις προηγούμενες δεκαετίες - κυρίως επειδή έχουν εφαρμοστεί στοχευμένες δράσεις για την αποκατάσταση και την προστασία των υγροτόπων.
3 τρόποι για να υποστηρίξεις την προσπάθειά μας
Η γνώση είναι το πρώτο βήμα. Ενημερώσου για τον τρόπο ζωής των πελαργών, τη σχέση τους με τον άνθρωπο και τις απειλές που αντιμετωπίζουν στο site της ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ. Η κατανόηση των λόγων για τους οποίους είναι σημαντική η διατήρησή τους είναι το κλειδί για τη λήψη των σωστών μέτρων για την προστασία τους. Μοιραστείτε αυτές τις γνώσεις με τους φίλους, συγγενείς και συναδέλφους σας συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση για το αγαπημένο μας Λελέκι!
Μπορείτε να συμμετάσχεις και εσύ στην Εθνική Απογραφή των Λευκών Πελαργών, καταμετρώντας τα αναπαραγωγικά ζευγάρια και τους νεοσσούς τους στην περιοχή σου. Συμπλήρωσε την παραπάνω φόρμα και στείλε μας τις παραηρήσεις σου. Κάθε καταγραφή μετράει!
Με αυτόν τον τρόπο, μπορείς να μας βοηθήσεις να διασφαλίσουμε ασφαλείς μεταναστευτικές διαδρομές για τους πελαργούς και να επενδύσουμε σε δράσεις για την προστασία τους στην Ελλάδα!
- Με δωρεά 10€ μας βοηθάς να ενημερώσουμε το ευρύ κοινό για τους πελαργούς μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
- Με δωρεά 20€ μας βοηθάς να συνεχίσουμε την παρακολούθηση του πληθυσμού των πελαργών στην Ελλάδα
- Με δωρεά 50€ μας βοηθάς να περεμβαίνουμε νομικά για την προστασία των πελαργών και φωλιών τους
- Με δωρεά 100€ υποστηρίζεις τις δράσεις μας δακτυλίωσης πελαργών
* Μην ξεχάσεις να σημειώσεις (με mail στο info[at]ornithologiki.gr) ότι η δωρεά σου είναι για την Εθνική Απογραφή Λευκών Πελαργών και την ταχυδρομική σου διεύθυνση για να λάβεις το δώρο σου!
