Με επιφυλακτικότητα υποδέχονται οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ANIMA, Αρκτούρος, Αρχέλων, Δίκτυο Μεσόγειος SOS, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Καλλιστώ, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Greenpeace και WWF Ελλάς την τροπολογία με τίτλο «Επείγουσες ρυθμίσεις για κατεδαφίσεις αυθαιρέτων κτισμάτων σε αιγιαλό και δασικές εκτάσεις» της Αττικής, καθώς και τις σχετικές δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου.
Η προβλεπόμενη έκτακτη διαδικασία έκδοσης πράξεων κατεδάφισης αυθαιρέτων, με υπουργική απόφαση και μετά από αυτοψία των επιθεωρητών δόμησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αποτελεί ένα προσωρινό και εξαιρετικά αδύναμο μέτρο, καθώς οι επιθεωρητές δόμησης για τη Νότια Ελλάδα είναι μόνο επτά (7), ενώ για τη Βόρεια Ελλάδα είναι εννιά (9).
Θετικά στοιχεία αναγνωρίζουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις στην τροπολογία που προβλέπει μέτρα προστασίας των υγροτόπων της Αττικής με έκταση έως 80 στρέμματα, οι οποίοι ορίζονται στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αττικής ως περιοχές προτεραιότητας Α’ για προστασία. Πρόκειται για μέτρο, το οποίο τους θωρακίζει μέχρι την οριοθέτησή τους και είναι απαραίτητο να επεκταθεί και να περιλάβει όλους τους μικρούς και απροστάτευτους υγροτόπους της χώρας.
Επίσης θετική είναι η ρύθμιση που προβλέπει χρηματοδότηση των πράξεων κατεδάφισης από το Πράσινο Ταμείο κατά παρέκκλιση από τον περιορισμό του κανόνα «2,5%» επί των ετήσιων διαθεσίμων του [1]. Η πρόβλεψη αυτή είναι πλέον απαραίτητο να επεκταθεί ώστε να καλύπτει τις ετήσιες ανάγκες για δασική διαχείριση και πρόληψη δασικών πυρκαγιών πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου κάθε έτους.
Αναμένοντας τις δεσμεύσεις για κατεδαφίσεις αυθαιρέτων να γίνουν πράξη, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν την κυβέρνηση να αντιμετωπίσει με ειλικρίνεια τις δικές της ευθύνες στη διαχρονικά ανοιχτή πληγή της αυθαίρετης δόμησης και της πολιτικής υποκρισίας που στην πράξη καταλήγει σε περισσότερα αυθαίρετα, ελάχιστες κατεδαφίσεις και συνεχείς νομοθετικές ρυθμίσεις επιβράβευσης της παρανομίας.
Συγκεκριμένα, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν την κυβέρνηση να:
• Προχωρήσει άμεσα την κατεδάφιση όλων των τελεσίδικα παράνομων κτισμάτων και οικισμών, με προτεραιότητα εκείνα που βρίσκονται σε δάση, αιγιαλό και σε προστατευόμενες περιοχές.
• Σταματήσει αμέσως τη διαδικασία νέας ρύθμισης για τακτοποίηση παράνομων οικισμών μέσα σε δάση και δασικές εκτάσεις, των λεγόμενων «οικιστικών πυκνώσεων», τις οποίες εξαιρεί από ανάρτηση στους δασικούς χάρτες.
• Σταματήσει χωρίς περιστροφές το νομοσχέδιο που έχει έτοιμο το Υπουργείο Οικονομικών για τον αιγιαλό, μέσα από το οποίο επιχειρείται νομιμοποίηση αυθαιρέτων σε αιγιαλό, παραλίες, θάλασσα, λίμνες και ποτάμια.
• Δημοσιεύσει στοιχεία για όλα τα αυθαίρετα που εμπίπτουν στις διατάξεις της τροπολογίας, καθώς και για την πορεία υλοποίησης των κατεδαφίσεων.
Οι νομοθετικές ρυθμίσεις που έπονται της απώλειας δεκάδων ανθρώπινων ζωών είναι ανεπαρκείς. Η δραματική εξέλιξη της πυρκαγιάς της 23ης Ιουλίου δείχνει με τραγικό τρόπο ότι η προστασία της φύσης είναι θέμα ζωής και θανάτου. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν όλα τα κόμματα να αναλογιστούν τις τεράστιες πολιτικές ευθύνες που φέρουν από την ψήφιση αλλεπάλληλων νομοθετικών ρυθμίσεων υπέρ αυθαιρέτων [2] και να αρχίσουν επιτέλους να νομοθετούν υπέρ ζωντανών ανθρώπων και ζωντανής φύσης.
Σημειώσεις:
1. Ο περιορισμός στη διάθεση των πόρων του Πράσινου Ταμείου σε ποσοστό 2,5% επί του συνόλου των διαθεσίμων του για έργα προστασίας του περιβάλλοντος και τις λειτουργικές του δαπάνες επιβλήθηκε το 2011 και το 2013 με το Μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής.
2. Ενδεικτικά αναφέρονται οι βασικοί νόμοι τακτοποίησης αυθαιρέτων των τελευταίων ετών: ν. 4014/2011, ν. 4178/2013 και ν. 4495/2017.
