Τη «Δικτύωση για την προστασία των μεταναστευτικών πουλιών» έχει ως θέμα η Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστευτικών Πουλιών, η οποία γιορτάζεται όπως κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο το δεύτερο Σαββατοκύριακο του Μαΐου.Ο εορτασμός για το 2013 περιλαμβάνει εκδηλώσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τα Παγκοσμίως Απειλούμενα μεταναστευτικά είδη πουλιών στις 11 και 12 Μαΐου.
Κάθε χρόνο, λιγότερα από 30 ζευγάρια Νανόχηνας, το σύνολο του φιννοσκανδικού πληθυσμού, ταξιδεύουν από τα παγωμένα Έλη Βαλντάκ στη Νορβηγία μέχρι το Δέλτα του Έβρου και τη Λίμνη Κερκίνη στην Ελλάδα, μαζί με τα νεαρά τους, διανύοντας περισσότερα από 4.000 χιλιόμετρα κατά τη φθινοπωρινή μετανάστευση και άλλα τόσα κατά την εαρινή. Για τη διάσωση του πληθυσμού αυτού που βρίσκεται στο χείλος της εξαφάνισης, 8 φορείς καθ’ όλο το μήκος της μεταναστευτικής διαδρομής της Νανόχηνας ενώνουν τις δυνάμεις τους στο Πρόγραμμα LIFE+ για την προστασία του είδους. (Φωτ.: Αρχείο Ορνιθολογικής/ Boris Belchev)
Το φετινό θέμα, το οποίο απεικονίζεται και στην αφίσα του εορτασμού, υπογραμμίζει τη σημασία της δικτύωσης μεταξύ των περιοχών που είναι σημαντικές για τα μεταναστευτικά πουλιά καθ’ όλο το μήκος των μεταναστευτικών τους διαδρομών. Κάθε χρόνο, δεκάδες χιλιάδες μεταναστευτικά πουλιά διανύουν χιλιάδες χιλιόμετρα προκειμένου να φτάσουν στον προορισμό τους. Οι περιοχές από όπου διέρχονται κατά τη μετανάστευσή τους λειτουργούν ως θέσεις ξεκούρασης, τροφοληψίας, αναπαραγωγής και διαχείμασης και συνδέονται όλες μεταξύ τους, μιας και αποτελούν απαραίτητους σταθμούς της μεταναστευτικής τους διαδρομής. Δυστυχώς, πολλές από τις περιοχές από τις οποίες εξαρτώνται τα πουλιά για τη μετανάστευση και επιβίωσή τους απειλούνται από ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η αλλαγή στις χρήσεις γης, η απώλεια, η υποβάθμιση ή ο κατακερματισμός των βιοτόπων, αλλά και η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων. Μάλιστα, πολλές σημαντικές περιοχές για τα πουλιά έχουν υποστεί ανεπανόρθωτες ζημιές ή έχουν καταστραφεί εντελώς. Για το λόγο αυτό, η διατήρηση των εναπομεινάντων σημαντικών περιοχών για τα πουλιά είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία των μεταναστευτικών πουλιών.
Το φετινό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Μεταναστευτικών Πουλιών καταδεικνύει επίσης την ανάγκη διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ κυβερνήσεων, Περιβαλλοντικών Οργανώσεων και Φορέων που ασχολούνται με τη διατήρηση των πουλιών, κάτι που αποτελεί τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο για την αποτελεσματική προστασία των μεταναστευτικών πουλιών.
Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία υλοποιεί την τρέχουσα περίοδο 3 ευρωπαϊκά Προγράμματα (Πρόγραμμα LIFE+ Φύση για τη Νανόχηνα, Πρόγραμμα LIFE+ Φύση για τον Ασπροπάρη, Πρόγραμμα LIFE+ Ασφαλή καταφύγια για τα άγρια πουλιά) που αφορούν στα μεταναστευτικά πουλιά, συνεργαζόμενη με άλλες Περιβαλλοντικές Οργανώσεις και Φορείς στην Ευρώπη, με στόχο την ενδυνάμωση των διακρατικών συνεργασιών και της δικτύωσης για την προστασία των πουλιών καθ’ όλη τη διάρκεια των μεταναστευτικών τους διαδρομών. Παράλληλα, διατηρεί στο νησί των Αντικυθήρων Ορνιθολογικό Σταθμό όπου μεταξύ άλλων γίνονται δακτυλιώσεις πουλιών κατά την εαρινή και τη φθινοπωρινή μεταναστευτική περίοδο (Ορνιθολογικός Σταθμός Αντικυθήρων).
Δεκάδες χιλιάδες μεταναστευτικά πουλιά, διανύουν κάθε χρόνο τεράστιες αποστάσεις για να φτάσουν στους τόπους διαχείμασης ή αναπαραγωγής τους. Πολλά από αυτά δεν καταφέρνουν να φτάσουν ποτέ στον προορισμό τους. (Φωτ.: Αρχείο Ορνιθολογικής/ Γιώργος Αλεξανδρής)
Η BirdLife International, γιορτάζοντας τα 90 χρόνια συνεχούς προσφοράς της για το περιβάλλον, σημειώνει μέσω του διευθυντή της, Δρ. Marco Lambertini το πόσο άρρηκτα συνδεδεμένη με την έννοια της δικτύωσης μεταξύ των κρατών και των οργανώσεων είναι η BirdLife, καθώς συνδέει περισσότερες από 100 μη κυβερνητικές Περιβαλλοντικές Οργανώσεις ανά τον κόσμο (συμπεριλαμβανομένης της Ορνιθολογικής), αποτελώντας με αυτόν τον τρόπο ένα ισχυρό δίκτυο, αλλά και «δίχτυ προστασίας» για τα μεταναστευτικά πουλιά.
Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία γιορτάζει φέτος την Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστευτικών Πουλιών με την υλοποίηση σε καθημερινή βάση παρατήρησης πουλιών, περιβαλλοντικών περιηγήσεων και δραστηριοτήτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στον υγρότοπο της Βραυρώνας από τις 13 έως τις 17 Μαΐου.
Ο Ασπροπάρης είναι ο μοναδικός γύπας στην Ευρώπη που μεταναστεύει. Κάθε χρόνο διανύει περισσότερα από 4.000 χιλιόμετρα για να φτάσει από την Ελλάδα στους τόπους διαχείμασης του στην Αφρική, επιστρέφοντας και πάλι σε εμάς την άνοιξη. Φέτος τον Απρίλιο, ένας Ασπροπάρης που έφερε δορυφορικό πομπό και παρακολουθούταν εδώ και ένα χρόνο στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE+ για τη διάσωση των τελευταίων ζευγαριών Ασπροπάρη σε Ελλάδα και Βουλγαρία, έπεσε θύμα δηλητηρίασης μόλις 2 ημέρες αφού έφτασε στην Ελλάδα. (Φωτ.: Αρχείο Ορνιθολογικής/ Javier Elorriaga)